महात्मा गांधीं विषयीचे काही गैरसमज

       गेले दोन-अडिच वर्षे मी इंटरनेट वर कित्येक मराठी, हिंदी व इंग्रजी भाषेतील फोरम्स व ब्लॉग्सचे वाचन करत आहे, या फोरम्स पैकी अनेक चर्चांमधे व ब्लॉग पोस्टस् वर महात्मा गांधींचा व त्यांच्या अहिंसेच्या तत्त्वांचा उल्लेख येतो आणि अशावेळी काहीजण गांधींवर चुकीचे आरोप करतात किंवा चुकीची माहिती देतात. याप्रकारे महात्मा गांधीं विषयी पसरविले जाणारे गैरसमज सर्वसाधारणपणे खालील प्रकारचे असतात.

१. महात्मा गांधींनी लिहिलेली वाक्ये वेगळी काढून, मुळ लेखातील अन्य वाक्यांच्या संदर्भा शिवाय दिली जातात.
२. गांधींच्या संपुर्ण लेखाच्या आशया कडे दुर्लक्ष करुन एखाद्या वाक्याच्या सहाय्याने "गांधींना असे म्हणायचे आहे" असा चुकीचा व दिशाभुल करणारा निष्कर्ष काढला जातो.
३. गांधींच्या तत्त्वज्ञानाचा सोयिस्कर अर्थ लावला जातो.
४. मुळ वस्तुस्थिती कडे कानाडोळा करुन गांधींनी असे करायला हवे होते किंवा करायला नको होते याप्रकारची विधाने केली जातात.

       या प्रकारच्या अपप्रचारास जमेल तेव्हा व शक्य असेल त्या प्रकारे उत्तर देण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग आणि महात्मा गांधींविषयीचे काही गैरसमज आणि त्यांचे निराकरण व त्यासंबधीत योग्य संदर्भ वाचकांस देणे हा या पोस्टचा उद्देश आहे. या पोस्टमधील सर्व संदर्भ इंग्रजीत आहेत आणि मी त्यांचे भाषांतर मराठीत करणार होतो. पण एकतर मला मराठी व इंग्रजी दोन्ही भाषांत विशेष गती नाही आणि महात्मा गांधींचे लिखाण थोडे वकिली थाटाचे आहे. त्यामुळे माझ्या भाषांतरातून अर्थाचा अनर्थ होईल म्हणून सर्व संदर्भांसाठी इंटरनेट वर उपलब्ध असलेल्या मुळ लेखांच्या लिंक दिलेल्या आहेत.

१. भगतसिंग व त्यांच्या अनुयायांच्या मृत्यूस महात्मा गांधीं अप्रत्यक्षरित्या जबाबदार आहेत.
- या विषयावरचा एक लेख येथे वाचा. http://www.gandhiserve.org/news/mgnd/news200609250930.html#a6
२. महात्मा गांधींच्या मते शिवाजी महाराज, गुरु गोविंदसिंह आणि राणा प्रताप हे वाट चुकलेले देशभक्त आहेत.
- या लिंक वर महात्मा गांधींचा मुळ लेख दिलेला आहे, न चुकता संपुर्ण लेख वाचा. http://appliedgandhi.blogspot.com/2007/11/my-friend-revolutionary.html
महात्मा गांधींचे क्रांतिकारकांविषयीचे मत जाणुन घेण्यासाठी हे दोन लेख ही वाचा. http://appliedgandhi.blogspot.com/2008/06/to-revolutionary-in-making.html आणि http://appliedgandhi.blogspot.com/2008/06/revolutionary-at-it-again.html
३. पाकिस्तानला ५५ कोटी रुपये देण्याच्या मागणीसाठी आमरण उपोषण केले.
- या संबधातली वस्तुस्थिती येथे वाचा. http://www.mkgandhi-sarvodaya.org/faq/q3.htm
४. महात्मा गांधी पाकिस्तानच्या निर्मीतीस कारणीभूत आहेत.
- या विषयी स्पष्टीकरण येथे वाचा. http://www.mkgandhi-sarvodaya.org/faq/q2.htm
५. गांधीजींनी मुसलमानांचा अनुनय केला.
- हिंदू-मुसलमान संबंधाविषयी गांधींचा मुळ लेख येथे वाचा.
http://appliedgandhi.blogspot.com/2007/12/mahatma-gandhi-on-hindu-muslim-issues.html
६. नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांना द्वेषपुर्ण वागणुक दिली.
- या दोघांतील संबंधावर प्रकाश टाकणारा लेख येथे वाचा. http://orissagov.nic.in/e-magazine/Orissareview/jan2005/englishPdf/Gandhi_subhas.pdf
७. महात्मा गांधीच्या अहिंसेच्या तत्त्वाविषयी अनेकांच्या मनात संभ्रम आहे, अहिंसेविषयी गांधीनी लिहिलेले काही लेख येथे वाचता येतील. http://appliedgandhi.blogspot.com/2008/03/understanding-gandhian-ideal-of-non.html
http://appliedgandhi.blogspot.com/2008/03/understanding-gandhian-ideal-of-non_20.html
http://www.gandhi-manibhavan.org/gandhiphilosophy/philosophy_nonviolence_nonviolence.htm

       अहिंसेविषयी अधीक माहितीसाठी हे लेख वाचा.
http://en.wikipedia.org/wiki/Nonviolence
http://en.wikipedia.org/wiki/Nonviolent_revolution
http://en.wikipedia.org/wiki/Nonviolent_resistance

       महात्मा गांधीविषयी अधिक माहिती या वेबसाईटस वर मिळेल.
http://www.gandhiserve.org/
http://www.mkgandhi-sarvodaya.org/
http://www.gandhi-manibhavan.org
http://www.gandhitopia.org/
http://www.mahatma.com/
http://www.gandhianpeace.com/
http://www.mkgandhi.org/
http://appliedgandhi.blogspot.com

महात्मा गांधीवर काही लेख.
डॉ. अभय बंग यांचा लेख - http://nirman.mkcl.org/Downloads/Articles/Meeting_the_Mahatma.pdf
महाराष्ट्र टाइम्स मधील सतीश कामत यांचा लेख - http://maharashtratimes.indiatimes.com/articleshow/2747133.cms